Nên hay không nên chia sẻ với con việc ba mẹ ly hôn

Tập 20 của chương trình Điều Con Muốn Nói đưa khán giả đến với câu chuyện đầy xót xa của Gia Hân, cô bé 12 tuổi mang trong mình nỗi buồn khó tả vì cha mẹ chia tay (ly hôn) mà không chia sẻ rõ ràng. Gia Hân lớn lên trong sự xa cách của cha mẹ, phải sống cùng bà ngoại từ năm 10 tuổi, và những câu hỏi về gia đình luôn bị bỏ ngỏ.

Ba mẹ chia tay, con phải sống cùng bà ngoại

Gia Hân chia sẻ rằng trước đây, em từng sống chung với cha mẹ. Nhưng từ khi những mâu thuẫn gia đình bùng lên, em phải rời xa tổ ấm, chuyển về sống với bà ngoại. Trong hai năm qua, Gia Hân hiếm khi được cha mẹ thăm hỏi, vì cha mẹ đều bận rộn với công việc, sống cách xa nhau.

“Có lần mẹ chở con đi chơi, con hỏi sao mẹ với cha không đi cùng nhau, mẹ chỉ nói: ‘Thôi để bữa khác.’ Con hỏi cha cũng nhận được câu trả lời y hệt. Đã hai năm rồi, con vẫn chỉ nghe ‘để bữa khác.’” Giọng Gia Hân nghẹn ngào khi nhớ lại những câu trả lời vô định của cha mẹ, khiến em luôn cảm thấy lạc lõng.

Những khoảng trống trong cuộc đời cô bé

Bà ngoại của Gia Hân, bà Vũ Thị Lý, tiết lộ hoàn cảnh gia đình của cháu rất đặc biệt. Cha mẹ Gia Hân đều đã tìm hạnh phúc mới, nhưng chưa một lần giải thích rõ ràng cho em về sự chia tay. “Chúng tôi nghĩ để bé lớn lên tự hiểu, nói ra sợ bé buồn hơn,” bà chia sẻ.

Dù sống với bà ngoại rất ấm áp – sáng đi chợ, trưa nấu cơm, tối cùng ngủ chung – Gia Hân vẫn mang một nỗi trống vắng khi nhìn bạn bè được cả cha và mẹ đưa đi chơi. “Cháu nói với bà là muốn có cha mẹ dẫn đi chơi cùng, nhưng bà biết điều đó là rất khó,” bà Lý buồn bã kể lại.

Bé Gia Hân luôn mang trong mình nỗi buồn không biết chia sẻ cùng ai

Khi được hỏi thăm bởi cha mẹ, Gia Hân thường giấu cảm xúc thật, trả lời rằng em vẫn ổn để cha mẹ không lo. Thế nhưng, sự dồn nén này khiến em ngày càng khép kín. MC Hoàng Oanh nhận xét: “Tôi từng trò chuyện với nhiều trẻ em, nhưng Gia Hân là trường hợp đặc biệt – con rất khó bày tỏ cảm xúc. Thật đau lòng khi một bé gái 12 tuổi lại không thể mỉm cười khi nhắc về cha mẹ mình.”

Chuyên gia lên tiếng: Sự thật cần được đối diện

Theo Tiến sĩ tâm lý Lý Thị Mai, sự im lặng của người lớn vô tình làm trầm trọng hơn nỗi đau của trẻ em. “Bé không cần nói nhiều, mà chính người lớn mới là những người phải chủ động. Dù sự thật có đau lòng thế nào, cha mẹ cũng cần giải thích cho con hiểu để bé không cảm thấy bị bỏ rơi.”

Trước sự khuyến khích của chuyên gia, Gia Hân lần đầu bày tỏ nguyện vọng: “Con muốn biết sự thật. Con muốn biết tại sao ba mẹ không gặp con.”

Lời nói của em khiến bà ngoại không thể cầm lòng. “Bố và mẹ con không hạnh phúc, bố sống một nơi, mẹ sống một nơi nên con phải ở với bà,” bà nghẹn ngào thừa nhận.

Lúc này, Gia Hân im lặng, hai hàng nước mắt lặng lẽ rơi. Có lẽ, em đã mơ hồ hiểu được câu chuyện này từ lâu, nhưng giờ đây, sự thật từ lời bà ngoại khiến em đối diện với cảm giác trống trải rõ rệt hơn bao giờ hết.

Câu chuyện của Gia Hân là lời nhắc nhở mạnh mẽ đối với các bậc cha mẹ: Mọi quyết định trong hôn nhân không chỉ ảnh hưởng đến người lớn mà còn để lại dấu ấn sâu sắc trong tâm hồn con trẻ. Sự im lặng không phải là cách bảo vệ trẻ khỏi nỗi đau, mà đôi khi chính sự thẳng thắn và tình yêu thương mới có thể hàn gắn những tổn thương.

Nếu ba mẹ chia tay hãy chia sẻ rõ ràng nhưng đơn giản cho con hiểu

Việc nói cho con biết về việc cha mẹ ly thân hay ly hôn là điều cần thiết, nhưng cách truyền tải thông tin này cần được thực hiện một cách tinh tế và phù hợp với độ tuổi, tâm lý của trẻ. Theo các chuyên gia tâm lý, việc che giấu sự thật thường gây ra nhiều tổn thương hơn, bởi trẻ em nhạy cảm và dễ cảm nhận được sự bất thường trong gia đình, ngay cả khi cha mẹ cố gắng giấu diếm.

Dưới đây là một số gợi ý để chia sẻ thông tin về việc ly hôn với con cái một cách tốt nhất:

1. Chọn thời điểm và không gian phù hợp

Hãy nói chuyện với con ở một nơi yên tĩnh, thoải mái, nơi trẻ cảm thấy an toàn.

Chọn thời điểm khi cả cha lẫn mẹ đều có thể tham gia (nếu mối quan hệ của cha mẹ vẫn đủ tích cực để làm điều này). Nếu không, người có mối quan hệ gần gũi hơn với con có thể đứng ra trò chuyện.

2. Trung thực, nhưng đơn giản và phù hợp với độ tuổi

Trẻ nhỏ chưa hiểu rõ khái niệm “ly hôn” nhưng có thể hiểu được rằng cha mẹ sẽ không sống chung nữa. Hãy dùng những từ ngữ dễ hiểu, không đi sâu vào chi tiết gây tổn thương.

Ví dụ: “Ba mẹ đã quyết định sống riêng, nhưng điều đó không thay đổi việc ba mẹ đều yêu thương con rất nhiều.”

3. Đảm bảo con không cảm thấy bị đổ lỗi

Trẻ em thường có xu hướng tự trách mình vì sự đổ vỡ của cha mẹ. Hãy nhấn mạnh rằng việc ly hôn là quyết định của người lớn và không liên quan đến lỗi của trẻ.

Ví dụ: “Con không làm gì sai cả. Đây là quyết định của ba mẹ vì những lý do riêng, và ba mẹ muốn điều tốt nhất cho con.”

4. Trả lời câu hỏi của con một cách chân thành

Trẻ có thể đặt nhiều câu hỏi, chẳng hạn: “Tại sao ba mẹ lại chia tay?” hoặc “Con có thể làm gì để ba mẹ quay lại với nhau không?”

Hãy trả lời chân thành nhưng không nên nói xấu đối phương. Ví dụ: “Ba mẹ đã cố gắng giải quyết những khác biệt, nhưng đôi khi người lớn không thể tiếp tục sống chung và hạnh phúc. Điều đó không thay đổi việc con là điều tuyệt vời nhất trong cuộc sống của ba mẹ.”

5. Cam kết và duy trì sự ổn định cho con

Hãy nói với con rằng cả hai cha mẹ vẫn sẽ là một phần quan trọng trong cuộc sống của con, dù ở hai nơi khác nhau.

Giúp trẻ hiểu rõ lịch trình mới: ai sẽ chăm sóc con vào lúc nào, khi nào con có thể gặp người còn lại. Điều này giúp con cảm thấy an toàn hơn trong sự thay đổi.

6. Dành thời gian cho con bày tỏ cảm xúc

Trẻ có thể cảm thấy buồn, tức giận hoặc bối rối. Hãy lắng nghe, an ủi và khuyến khích con nói ra cảm xúc của mình mà không phán xét.

Câu nói như “Ba/mẹ hiểu rằng con đang buồn, và điều đó là bình thường” có thể giúp trẻ cảm thấy được đồng cảm.

7. Không kéo con vào xung đột

Tránh để trẻ cảm thấy phải chọn phe hoặc làm trung gian giữa cha mẹ. Điều này sẽ gây áp lực lớn lên tâm lý của trẻ.

8. Tìm kiếm hỗ trợ nếu cần thiết

Nếu trẻ có dấu hiệu tổn thương nghiêm trọng như trầm cảm, lo âu, hoặc khó tập trung vào học tập, cha mẹ nên tìm đến chuyên gia tâm lý để được hỗ trợ.

Kết luận:
Nói với con về ly hôn là một bước đi khó khăn, nhưng nếu được thực hiện đúng cách, nó sẽ giúp trẻ hiểu và chấp nhận thực tế tốt hơn. Điều quan trọng nhất là cha mẹ luôn phải nhấn mạnh tình yêu thương và sự hiện diện của mình trong cuộc sống của con, dù hoàn cảnh gia đình có thay đổi.

Điều Con Muốn Nói tập 20 với câu chuyện của bé Gia Hân sẽ được phát sóng vào lúc 19h15 thứ Sáu 22/11/2024 trên VTV9.