Ưu và khuyết điểm của việc định hướng nghề nghiệp thông qua mạng xã hội

Mạng xã hội ngày càng trở thành một kênh thông tin phổ biến giúp mọi người tìm kiếm cơ hội nghề nghiệp, học hỏi kinh nghiệm từ người đi trước và xây dựng thương hiệu cá nhân. Tuy nhiên, việc định hướng nghề nghiệp chỉ dựa vào mạng xã hội có thực sự đáng tin cậy không?

Trong chương trình Câu Chuyện Cuộc Sống tuần qua, em Hoàng Thùy Linh (TP.HCM) chia sẻ: “Em có tìm hiểu trên mạng xã hội thì thấy mọi người cho rằng đây là một ngành nghề đang rất cần nhân lực nên là em quyết định theo đuổi ngành này và em cũng nghĩ ngành này có nhiều cơ hội để phát triển trong thời đại 4.0”.

 ThS Nguyễn Tiến Lập (Trưởng Phòng Đào tạo, Trường ĐH Hoa Sen) cho biết: “Sử dụng các trang mạng xã hội để cung cấp thông tin định hướng nghề nghiệp có nhiều ưu điểm. Thứ nhất, nó cung cấp rất nhiều thông tin đa dạng, nhiều đối tượng khác nhau, ví dụ như thông tin từ các chuyên gia, lĩnh vực khác nhau. Tiếp theo là nó kịp thời, bất kỳ lúc nào người dùng cũng có được các thông tin cụ thể mà mình cần. Tuy nhiên khuyết điểm của thông tin mạng là chưa được kiểm chứng, có nhiều thông tin không chính xác, nó làm cho định hướng của giới trẻ bị sai lệch hơn”.

Mạng xã hội có thể giúp gì cho bạn trong việc định hướng nghề nghiệp?

Cập nhật xu hướng, mở rộng cơ hội việc làm

Nhiều công ty, chuyên gia và tổ chức nghề nghiệp thường xuyên chia sẻ thông tin tuyển dụng, xu hướng ngành nghề và kinh nghiệm làm việc trên các nền tảng như LinkedIn, Facebook, TikTok hay YouTube. Nếu biết cách khai thác, bạn có thể tiếp cận với nhiều cơ hội tốt mà trước đây khó có thể tìm thấy.

Học hỏi kinh nghiệm từ người đi trước

Mạng xã hội là nơi nhiều người chia sẻ hành trình nghề nghiệp, kinh nghiệm thực tế và lời khuyên hữu ích. Những câu chuyện thành công hay thất bại đều có thể giúp bạn rút ra bài học, tránh những sai lầm không đáng có.

Những rủi ro khi định hướng nghề nghiệp qua mạng xã hội

Thông tin không phải lúc nào cũng chính xác

Mạng xã hội tràn ngập thông tin về cơ hội nghề nghiệp, nhưng không phải nguồn nào cũng đáng tin cậy. Nhiều nội dung mang tính chất phóng đại hoặc chỉ nhằm thu hút tương tác, khiến người xem có thể có nhận thức sai lệch về ngành nghề.

Ví dụ, nhiều người chia sẻ rằng làm TikToker, YouTuber có thể kiếm hàng trăm triệu mỗi tháng, nhưng không nói rõ về sự cạnh tranh khốc liệt, áp lực sáng tạo nội dung hay những rủi ro về thu nhập không ổn định.

Dễ bị ảnh hưởng bởi xu hướng nhất thời

Nhiều người chạy theo trào lưu ngành nghề “hot” mà không thực sự hiểu mình có phù hợp hay không. Việc chọn nghề theo cảm tính, thay vì dựa trên năng lực và sở thích cá nhân, có thể dẫn đến sự chán nản hoặc thất bại sau này.

Tâm lý so sánh và ảo tưởng về thành công

Trên mạng xã hội, mọi người thường chỉ chia sẻ những thành công mà ít khi nói về khó khăn. Điều này dễ khiến bạn có cảm giác bị tụt lại, hoang mang về lựa chọn nghề nghiệp của mình, hoặc đặt kỳ vọng không thực tế vào công việc tương lai.

Anh Nguyễn Quang Huy (Phó Tổng Giám đốc Hệ sinh thái Khởi nghiệp Thực tế DGroup Holdings) chia sẻ: “Kỹ năng đầu tiên mà các bạn trẻ nên trang bị đó chính là tính đa chiều. Trong mối quan hệ của chúng ta có rất nhiều người có thể tham vấn được, ngoài cha mẹ, phụ huynh, thì chúng ta có những người bạn. Các thông tin trên mạng xã hội nghe có vẻ logic, hợp lý nhưng đó chỉ là quan điểm riêng của họ thôi, chưa chắc là nó sẽ đúng với tất cả mọi người”.

Làm sao để tận dụng mạng xã hội một cách thông minh trong định hướng nghề nghiệp?

Chọn lọc thông tin từ nguồn uy tín

Hãy theo dõi những chuyên gia có kinh nghiệm thực tế, các tổ chức nghề nghiệp đáng tin cậy thay vì tin vào những bài viết giật gân, thiếu căn cứ.

Dùng mạng xã hội như một công cụ hỗ trợ, không phải quyết định duy nhất

Mạng xã hội có thể giúp bạn tiếp cận thông tin, nhưng đừng để nó thay thế việc tự tìm hiểu, nghiên cứu hoặc tham khảo ý kiến từ những người có chuyên môn thực sự.

Tự đánh giá bản thân trước khi chọn nghề

Trước khi quyết định theo đuổi một ngành nghề nào đó, hãy tự hỏi:

• Bạn có thực sự yêu thích công việc này hay chỉ bị thu hút bởi những gì thấy trên mạng?
• Bạn có đủ kỹ năng và sự kiên trì để theo đuổi không?
• Ngành nghề này có tiềm năng phát triển lâu dài không?

Kết luận

Mạng xã hội là một công cụ hữu ích để cập nhật xu hướng, học hỏi kinh nghiệm và tìm kiếm cơ hội nghề nghiệp. Tuy nhiên, việc định hướng nghề nghiệp không thể chỉ dựa vào những gì bạn thấy trên mạng. Để đưa ra quyết định đúng đắn, bạn cần kết hợp nhiều yếu tố như tìm hiểu từ thực tế, tham khảo từ người có kinh nghiệm và tự đánh giá năng lực bản thân.