Những tổn thương và cách phòng tránh bị phát tán hình ảnh nhạy cảm giả

Hiện nay, với sự phát triển mạnh mẽ của các công nghệ AI, việc sử dụng hình ảnh thật để tạo nên những bức ảnh, video nhạy cảm trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết.

Điều này, dẫn đến tình trạng nhiều người đột nhiên trở thành diễn viên bất đắc dĩ trong những video khiêu dâm.

Thậm chí, điều này còn tồi tệ hơn nếu nạn nhân là những đứa trẻ vị thành niên.

Theo thông tin từ Tin tức ABC, khoảng 50 cô gái từ Bacchus Marsh Grammar ở Melbourne hiện đang giải quyết hậu quả của việc hình ảnh của họ bị sử dụng để tạo nội dung khiêu dâm giả do AI tạo ra, được chia sẻ trên Instagram và Snapchat. Vụ việc khiến nhiều phụ huynh bị sốc trước quy mô sự việc và những hành động này.

Libby Payne, một học sinh lớp 8 hết sức suy sụp, hoang mang khi hình ảnh của em bị lạm dụng và bị chia sẻ cho các bạn trong lớp.

Cô bé cho biết: “Nó ảnh hưởng đến mọi mặt trong cuộc sống của tôi. Và tôi đã có lúc muốn tự tử”

Các chuyên gia cho rằng việc lạm dụng hình ảnh bằng cách sử dụng nội dung khiêu dâm deepfake ngày càng trở nên tồi tệ hơn.

Hình ảnh khiêu dâm, kỳ thị phụ nữ… đang đầy rẫy trên mạng xã hội

Tại nhiều quốc gia, việc lạm dụng tình dục và ngược đãi giới tính trong môi trường học đường là chuyện phổ biến. Trong đó, “trả thù khiêu dâm” là một hình thức nhằm bắt nạt hoặc đe dọa nghiêm trọng, mang đến nhiều tổn thương cho nạn nhân.

Trả thù khiêu dâm là khi ai đó chia sẻ hoặc đe dọa chia sẻ hình ảnh hoặc video thân mật của người khác mà không có sự đồng ý của họ.

Nội dung khiêu dâm giả mạo liên quan đến việc sử dụng AI để tạo ra hình ảnh khỏa thân hoặc gợi dục của một người đang làm hoặc nói những điều họ chưa nói hoặc chưa làm.

Cảnh sát cho biết, trong trường hợp của các sinh viên Bacchus Marsh, khuôn mặt của họ được cho là được lấy từ các trang mạng xã hội trước khi bị AI thao túng để tạo ra “những bức ảnh tục tĩu”.

Daniel Principe, một nhà giáo dục và ủng hộ thanh thiếu niên, cho biết không tuần nào trôi qua mà không có trường học nào liên lạc với ông để nói rằng họ đã gặp phải những thử thách kiểu này.

Cho dù đó là việc học sinh chia sẻ những hình ảnh deepfake không phù hợp, kể chuyện cười về hiếp dâm, đưa ra những bình luận mang tính miệt thị phụ nữ hay lập danh sách hạ nhục phụ nữ. 

Ông Principe, người đã tổ chức các cuộc hội thảo với hơn 35.000 học sinh trên khắp nước Úc, cho biết đây không phải là vấn đề cá biệt – nó đang xảy ra ở tất cả các trường học. 

“Tôi có thể nói rằng nó đã trở nên rất khiêu dâm và lồng ghép rất nhiều câu chuyện chủ đạo xoay quanh quyền lực của nam giới và quyền được hưởng cơ thể phụ nữ.”, ông chia sẻ

Mạng xã hội khiến giới trẻ có những suy nghĩ sai lầm về nam tính

Daniel Principe nói rằng không có gì đáng ngạc nhiên khi một số thanh niên thiếu sự đồng cảm, do nền văn hóa “trọng nam khinh nữ” hay những ưu đãi về mặt xã hội đối với giới nam đã hình thành nên tính cách của họ.

Nghiên cứu mới của Ủy ban An toàn Điện tử đã phát hiện ra rằng việc tương tác với những người có ảnh hưởng trực tuyến là cách quan trọng để nam thanh niên định hình danh tính của họ.

Nhưng một số ít nhà sáng tạo nội dung độc hại đang thống trị các cuộc trò chuyện trực tuyến về nam tính.

Ủy viên Julie Inman Grant cảnh báo các cuộc trao đổi mang tính độc hại đang chiếm ưu thế trên mạng xã hội và kêu gọi quản lý chặt chẽ hơn các thuật toán quảng bá nội dung.

Bà Inman Grant nói: “Chúng tôi chưa buộc các công ty công nghệ phải thắt dây an toàn ảo và lan can kỹ thuật số và chúng tôi cần phải làm điều đó.”

Ông Principe gần đây đã hỏi một nhóm nam sinh tại sao họ nghĩ rằng đang có sự hồi sinh của những trò đùa phân biệt giới tính và những trò đùa nguy hiểm này lại trở nên thu hút như vậy. Họ thừa nhận đã nhìn thấy những nội dung này trên TikTok và nói rằng những nội dung này mang đến nhiều lượt thích và tương tác.

Cô Payne cũng cho biết giới trẻ đang hưởng ứng văn hóa nam tính, khi các sinh viên nói với cô rằng những hình ảnh không phù hợp được chia sẻ để trông “ngầu”.

Libby Payne nói rằng điều quan trọng là phải nuôi dưỡng cảm giác đồng cảm ở học sinh để khiến chúng đặt câu hỏi về hành vi có hại. 

Sự đồng cảm

Ngày càng có nhiều lời kêu gọi cấm trẻ em truy cập mạng xã hội với sự ủng hộ từ cả hai phía chính trị, nhưng các chuyên gia vẫn có quan điểm khác nhau.

Ông Principe khuyến khích chương trình giáo dục về an toàn mạng, sự tôn trọng các mối quan hệ trong trường học, nhưng theo ông thực hiện như vậy là chưa đủ.

Ông cho rằng cần phải hiểu rõ hơn về những gì hình thành nên thái độ và cách tiếp cận giúp các chàng trai giải mã những thông điệp mà họ nhận được về nam tính và tình dục.

Ông Principe nói: “Tôi nghĩ đó là nhiệm vụ lớn nhất của chúng tôi. Làm thế nào để chúng tôi khuyến khích một nền văn hóa lành mạnh hơn về sự đồng cảm, quan tâm và tôn trọng?”. 

Học sinh – sinh viên mong muốn được hỗ trợ nhiều hơn

Các bạn trẻ, nhất là phụ nữ trẻ thường gặp khó khăn trong việc tìm kiếm sự hỗ trợ phù hợp. Đặc biệt, các bé vị thành niên khá mù mờ về các khái niệm tấn công tình dục.

Trong khi đó, các giáo viên, những người trực tiếp chăm sóc và dạy dỗ các em lại thiếu kiến thức về công nghệ, lẫn tâm lý.

“Tôi nhận thấy rất nhiều tiềm năng trong việc giáo viên được đào tạo chuyên sâu hơn về cách giải quyết các trường hợp lạm dụng tình dục và ngược đãi giới tính.

“Có một số giáo viên được trang bị rất tốt để xử lý những việc như thế này… Nhưng có một số người lại không có được điều đó.”

Bà Payne cho biết công nghệ đang phát triển nhanh đến mức giáo viên thường không biết đến công nghệ deepfake hoặc né tránh nó.

Bà nói, điều này dẫn đến việc các bé gái, các bé vị thành niên cảm thấy cô độc trong cuộc chiến chống lạm dụng. Họ cho rằng không thể nhờ cậy vào người lớn trong trường hợp này.

Khi bị lạm dụng ở tuổi 13, nạn nhân đã bị đổ lỗi và “cảm thấy hoàn toàn cô đơn”.

Cô bé cho biết: “Tôi không biết cách nói chuyện với bạn bè, trường học, gia đình”.

Điều này thực sự nguy hiểm vì nó sẽ gây ra những tổn thương vĩnh viễn cho nạn nhân và gây ra những hậu quả tâm lý nghiêm trọng. Thậm chí, nhiều người đã bị trầm cảm, dẫn đến việc tự tử.

Vì thế, hãy quan tâm hơn đến vấn đề này và giúp đỡ những nạn nhân không may gặp phải chuyện này. Nhất là trẻ nhỏ.

Những tổn thương khi bị phát tán hình ảnh nhạy cảm

Khi đối tượng bị phát tán ảnh nhạy cảm hoặc khiêu dâm là trẻ em, hậu quả và tổn thương có thể nghiêm trọng hơn rất nhiều. Dưới đây là một số tác động đặc biệt đối với trẻ em:

Tổn thương tâm lý

• Sợ hãi và hoảng loạn: Trẻ em có thể cảm thấy cực kỳ sợ hãi và hoảng loạn khi phát hiện ra rằng hình ảnh của mình đã bị lạm dụng và phát tán.
• Rối loạn lo âu và trầm cảm: Trẻ có nguy cơ cao bị rối loạn lo âu và trầm cảm, dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe tâm thần như trầm cảm
• Tự ti và xấu hổ: Trẻ có thể cảm thấy xấu hổ, tự ti và bị tổn thương sâu sắc về lòng tự trọng.
• Khi trở thành nạn nhân của “khiêu dâm trả thù” nạn nhân, nhất là trẻ em có thể bị cô lập, kỳ thị hoặc bị bắt nạt bởi bạn bè và cộng đồng xung quanh. Điều này dẫn đến những khó khăn trong giao tiếp và xây dựng mối quan hệ xã hội.
• Ảnh hưởng học tập: Tâm lý bất ổn có thể ảnh hưởng đến khả năng tập trung và kết quả học tập của trẻ. Nhiều trẻ sẽ không muốn đi học do áp lực từ sự kỳ thị của bạn bè

Tổn thương thể chất

• Trong một số trường hợp, trẻ em có thể có hành vi tự hại hoặc tự tử do không thể chịu đựng được áp lực tâm lý.
• Tâm lý căng thẳng có thể dẫn đến rối loạn ăn uống và giấc ngủ, ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể của trẻ.

Trong trường hợp, những tổn thương quá sâu khiến trẻ khó lòng hòa nhập với môi trường cũ. Bạn nên cân nhắc đến việc thay đổi môi trường sống và học tập. 

Bạn có thể chuyển trường cho con để tránh cho con nhớ lại những ký ức không vui hoặc bị trêu chọc, kỳ thị, xa lánh vì “tai nạn” này.

Trong trường hợp xấu hơn, trẻ xấu hổ, trầm cảm và có ý định tự sát, bạn phải ngay lập tức thực hiện các bước để giúp đỡ trẻ. Bao gồm:

• Giám sát chặt chẽ: Không để trẻ một mình trong những thời điểm khủng hoảng. Đảm bảo luôn có người bên cạnh trẻ để giám sát và hỗ trợ.
• Loại bỏ các vật dụng nguy hiểm: Loại bỏ hoặc khóa lại tất cả các vật dụng nguy hiểm như dao, dây, thuốc, và bất kỳ vật dụng nào có thể gây hại cho trẻ.
• Lắng nghe một cách chân thành: Hãy lắng nghe trẻ mà không phán xét, không trách móc. Tạo điều kiện cho trẻ bày tỏ cảm xúc và suy nghĩ của mình.

• Thể hiện sự quan tâm và yêu thương: Cho trẻ biết rằng bạn quan tâm và lo lắng cho sự an toàn và hạnh phúc của trẻ. Hãy thể hiện tình yêu thương và sự ủng hộ.

• Liệu pháp tâm lý: Đưa trẻ đi gặp chuyên gia tâm lý hoặc bác sĩ tâm thần để tham gia các liệu pháp điều trị như liệu pháp nhận thức hành vi (CBT) hoặc liệu pháp gia đình.

• Thiết lập môi trường an toàn: Đảm bảo môi trường sống của trẻ an toàn, ổn định và không có các yếu tố gây căng thẳng.
• Khuyến khích hoạt động tích cực: Khuyến khích trẻ tham gia các hoạt động tích cực như thể thao, nghệ thuật, hoặc các sở thích cá nhân để giúp trẻ tập trung vào những điều tích cực.

Nên hạn chế đăng tải hình ảnh trên mạng xã hội

Làm gì để giảm thiểu nguy cơ bị phát tán hình ảnh khiêu dâm giả qua AI

Hiện nay, các phụ huynh Việt Nam rất thích chia sẻ hình ảnh gia đình và con cái trên mạng xã hội, điều này khiến nguy cơ bản thân hoặc người thân trở thành những nạn nhân của “khiêu dâm trả thù”

Vì thế, để giảm thiểu nguy cơ, bạn nên tìm hiểu và thực hiện các bước phòng chống và bảo vệ mình cũng như trẻ nhỏ

1. Giáo dục và nâng cao nhận thức

• Giáo dục về deepfake: Tăng cường nhận thức về công nghệ deepfake và những nguy cơ tiềm ẩn của nó.
• Hướng dẫn bảo vệ thông tin cá nhân: Dạy trẻ và người lớn về cách bảo vệ thông tin cá nhân và hạn chế chia sẻ hình ảnh và video trên mạng xã hội.

2. Sử dụng công nghệ bảo mật

• Phần mềm phát hiện deepfake: Sử dụng các công cụ và phần mềm phát hiện deepfake để kiểm tra tính xác thực của hình ảnh và video.
• Bảo mật dữ liệu: Sử dụng các biện pháp bảo mật mạnh mẽ để bảo vệ dữ liệu cá nhân và hình ảnh khỏi bị truy cập trái phép.

3. Kỹ năng sử dụng internet an toàn

• Kiểm soát quyền riêng tư: Sử dụng các cài đặt quyền riêng tư mạnh mẽ trên các tài khoản mạng xã hội để kiểm soát ai có thể xem và chia sẻ nội dung.
• Không chia sẻ quá nhiều thông tin cá nhân: Hạn chế việc chia sẻ hình ảnh và video cá nhân trên mạng, đặc biệt là những hình ảnh có thể bị lạm dụng.

4. Tạo môi trường kỹ thuật số an toàn cho trẻ em

• Giám sát và hướng dẫn: Cha mẹ và người giám hộ cần giám sát và hướng dẫn trẻ em về cách sử dụng internet an toàn.
• Phần mềm kiểm soát của cha mẹ: Sử dụng phần mềm kiểm soát của cha mẹ để theo dõi hoạt động trực tuyến của trẻ và ngăn chặn truy cập vào các trang web nguy hiểm.

Bằng cách kết hợp các biện pháp trên, bạn có thể giảm thiểu nguy cơ bị phát tán hình ảnh khiêu dâm giả qua AI và bảo vệ bản thân cũng như người thân khỏi các nguy cơ này.

Đọc thêm:

Cha mẹ ứng xử thế nào khi trẻ nói dối?