Làm sao để nuôi dưỡng sự lạc quan trong cuộc sống

Sự lạc quan giúp con người vượt qua những nghịch cảnh mà không bị chúng quật ngã.

Trong cuộc sống, không ai có thể lường trước những biến cố sẽ xảy ra với chính mình. Có người bị thử thách bởi khó khăn tài chính, có người đối diện với mất mát tinh thần hay những thay đổi về sức khỏe. Tuy nhiên, có người dù trải qua bao nhiêu biến cố vẫn mỉm cười bước tiếp, trong khi có những người chỉ vướng chút trắc trở đã buông xuôi, khác biệt nằm ở chỗ họ có lạc quan hay không?

Lạc quan giúp chúng ta vượt qua những biến cố trong cuộc sống

Hơn 40 năm trong cuộc đời, tôi mới thấm thía rằng không có gì là trường tồn mãi mãi, kể cả tình yêu, tình cảm gia đình hay công việc, sự nghiệp. Vì thế, việc rơi vào những hoàn cảnh bế tắc, đau khổ là việc bình thường trong cuộc sống.

Thế nhưng, có những lúc, con người yếu đuối đến nỗi không thể chịu nỗi một cú sốc. Nhiều người bạn của tôi khi trải qua giai đoạn trầm cảm sau sinh, hay phát hiện chồng ngoại tình hoặc quyết định ly hôn… Lúc này, họ cảm thấy như thế giới sụp đổ, mọi niềm tin, hy vọng đều biến mất. Nhiều người  nghĩ đến việc chấm dứt cuộc đời để kết thúc nỗi đau tưởng chừng như không thể vượt qua này.

Tôi hiểu, có những giai đoạn trong cuộc đời, người ta cảm thấy bé nhỏ, bất lực giữa sóng gió. Thế nhưng, tôi chưa bao giờ nghĩ đến những điều tiêu cực trên. Đối với tôi, nếu biến cố đến, tôi sẽ suy nghĩ xem mình có những lựa chọn nào. Dĩ nhiên, bất kỳ lựa chọn nào cũng phải có giá của nó. 

Khi biết chồng mình ngoại tình, muốn chia tay, tôi cảm thấy rất phẫn nộ, rất uất ức. Tôi nghĩ đến việc phải làm cho anh ta thân bại danh liệt, phải hối hận về hành động của anh ấy. Rồi tôi nghĩ đến việc chia tay anh ta và bước tiếp cuộc sống tiếp theo như thế nào…

Rất nhiều kế hoạch, suy nghĩ diễn ra trong giai đoạn đó. Nhưng chưa bao giờ tôi đổ lỗi cho mình hay cảm thấy cần phải chấm dứt hoàn cảnh này bằng một quyết định tiêu cực. Vì tôi hiểu, cuộc sống là đáng quý và chúng ta chỉ có một cuộc đời để sống.

Và sau tất cả những khó khăn, mọi chuyện đều sẽ tốt đẹp hơn. Vì sau đêm đen sẽ là bình minh. Vì thế, chúng ta chỉ cần giữ vững tâm mình giữa lúc sóng gió, cố gắng vượt qua đêm đen cuộc đời, rồi tất cả sẽ qua đi. Và cuộc sống sẽ lại nở hoa.

Đừng bao giờ để những suy nghĩ tiêu cực ảnh hưởng đến mình. Phải luôn lạc quan nhìn về tương lai. Đó chính là những lời tôi tự cổ vũ mình khi gặp những chuyện bất như ý. Dĩ nhiên, không phải khi nào cũng dễ dàng, việc vượt qua những biến cố cuộc sống thường tính bằng năm, bằng tháng chứ không phải một sớm một chiều. Vì thế, việc luyện tập để có thể luôn giữ vững tinh thần lạc quan, tích cực là rất cần thiết để có thể bình yên vượt qua sóng gió.

Làm sao để nuôi dưỡng sự lạc quan

Thạc sĩ Nguyễn Thị Mỹ Hạnh (chuyên gia tâm lý) chia sẻ: “Khi chúng ta có được những tư duy tích cực trong cuộc sống, chúng ta sẽ luôn trong trạng thái bình tâm, nghĩ ra những cách tích cực và nhìn thấy những chiều hướng phát triển tốt của vấn đề. Bởi vì khi chúng ta có sự hy vọng và luôn đặt ra cho mình một mục tiêu, thì chúng ta sẽ luôn có cách để giải quyết nó. Vì vậy, tư duy lạc quan là một trong những yếu tố tiền đề, giúp cho chúng ta dễ dàng giải quyết vấn đề”.

 Sự lạc quan hoàn toàn có thể luyện tập mỗi ngày, chẳng hạn như mỗi tối ghi lại ba điều khiến mình biết ơn trong ngày, hay đơn giản là dừng lại năm phút thở sâu và lắng nghe bản thân. Bên cạnh đó, chúng ta có thể xây dựng thói quen tốt bằng cách đọc sách truyền cảm hứng, tránh xa tin tức tiêu cực, dành thời gian cho người thân hay chăm sóc bản thân từ những việc nhỏ như ăn, ngủ, vận động. Biết chủ động tạo ra môi trường sống tích cực cho bản thân chính là nền tảng quan trọng để nuôi dưỡng sự lạc quan.

Dưới góc nhìn của tâm lý học tích cực và trải nghiệm thực tế, bạn có thể áp dụng một số cách dưới đây để nuôi dưỡng sự lạc quan một cách bền vững:

1. Nhận diện và điều chỉnh lối tư duy tiêu cực

• Hãy để ý đến những suy nghĩ lặp đi lặp lại trong đầu bạn mỗi ngày. Nếu bạn thường xuyên nghĩ “Mình không làm được đâu” hay “Chuyện gì rồi cũng sẽ tệ đi”, thì đó là những niềm tin giới hạn. 
• Gợi ý điều chỉnh: Hãy thử thay bằng câu hỏi “Điều tệ nhất có thể xảy ra là gì? Mình có thể làm gì nếu điều đó đến?” hoặc “Mình đã từng vượt qua điều gì khó hơn thế chưa?” 

2. Rèn luyện “bộ não lạc quan” bằng cách viết ra điều tích cực

• Mỗi tối, viết ra 3 điều bạn cảm thấy biết ơn hoặc vui vì đã xảy ra trong ngày, dù nhỏ như “Hôm nay trời mát”, “Được người lạ nhường đường”, hay “Hoàn thành việc nộp báo cáo đúng giờ”. 
• Đây là phương pháp thực chứng của Martin Seligman – cha đẻ của Tâm lý học tích cực, giúp tăng mức độ hạnh phúc rõ rệt chỉ sau vài tuần. 

3. Bao quanh bạn bởi những người tích cực

• Môi trường và con người xung quanh có sức ảnh hưởng lớn đến thái độ sống. Nếu bạn thường xuyên tiếp xúc với những người hay than vãn, chỉ trích, bạn sẽ dần trở nên mệt mỏi và tiêu cực theo. 
• Hãy chủ động tìm kiếm hoặc nuôi dưỡng những mối quan hệ khuyến khích bạn sống tích cực, biết lắng nghe và nâng đỡ nhau. 

4. Tập cách đối thoại nội tâm một cách tử tế

• Khi thất bại, thay vì tự trách bản thân “Mình dở quá”, hãy nói chuyện với chính mình như với một người bạn: “Không sao, mình đã cố gắng rồi. Lần sau mình sẽ rút kinh nghiệm.” 

5. Dành thời gian cho những việc mang lại ý nghĩa và sự kết nối

• Lạc quan không chỉ đến từ cảm xúc tích cực, mà còn từ cảm giác sống có mục đích. Việc bạn tham gia tình nguyện, giúp đỡ người khác, hoặc đơn giản là dành thời gian cho con cái, cây cối, thú cưng… đều giúp tăng cảm xúc tích cực. 
• Đôi khi chỉ cần được kết nối sâu sắc với một người bạn thân cũng đủ giúp bạn thấy nhẹ nhõm và lạc quan hơn về cuộc sống. 

6. Hạn chế tiêu thụ thông tin tiêu cực quá mức

• Mỗi ngày, mạng xã hội và tin tức tràn ngập những chuyện tiêu cực, bất công, đau thương. Bạn không cần làm ngơ, nhưng hãy chủ động chọn lọc nội dung, giới hạn thời gian tiếp xúc và chọn theo dõi những kênh truyền cảm hứng, giáo dục tích cực. 

7. Chấp nhận rằng không phải lúc nào cũng phải vui vẻ

• Người lạc quan không phải là người luôn mỉm cười, mà là người có khả năng nhìn thấy ánh sáng ngay cả khi đang ở trong bóng tối. 
• Hãy cho phép mình buồn, vỡ vụn, thất vọng – đó là một phần bình thường của đời sống. Nhưng rồi, hãy nhắc mình đứng dậy, học hỏi, và đi tiếp.
  

Tạm kết

Sự lạc quan không phải là thứ bạn có sẵn hay không – nó là kỹ năng, là thái độ sống cần được nuôi dưỡng mỗi ngày. Hãy bắt đầu từ những điều nhỏ nhất: một lời tử tế với chính mình, một ánh nhìn thiện cảm dành cho người khác, hay một phút yên tĩnh để cảm nhận bạn vẫn đang sống – và điều đó đã là một điều đáng biết ơn.