“Ngày Vô Hình” – bí quyết nhỏ giúp tinh thần bạn khỏe hơn

Các chuyên gia trị liệu cho rằng “Ngày vô hình” là một cách quan trọng để kết nối lại với chính mình và giảm bớt lo âu trong cuộc sống hiện nay.

Trong bối cảnh nhiều người đang cảm thấy áp lực từ xã hội và các biến động chính trị, tình trạng lo âu ngày càng gia tăng. Theo Emmalee Bierly – chuyên gia trị liệu hôn nhân và gia đình, đồng sáng lập The Therapy Group,

“nếu bạn thuộc về một nhóm yếu thế đang bị tổn thương, việc chăm sóc sức khỏe tinh thần càng quan trọng hơn bao giờ hết”.

Dù không có một biện pháp nào có thể xóa bỏ hoàn toàn những tác động tiêu cực, chúng ta vẫn có thể từng bước chăm sóc bản thân. Một trong những cách được nhắc đến nhiều gần đây là “Invisible Day” – hay còn gọi là “Ngày Vô Hình”.

“Invisible Day” là gì?

Đúng như tên gọi, đây là ngày bạn “tạm biến mất” khỏi những áp lực thường nhật: không điện thoại, không tin tức, không mạng xã hội, không các nghĩa vụ xã hội. Thay vào đó, bạn dành trọn thời gian cho bản thân, tập trung vào những hoạt động giúp cơ thể và tinh thần được “reset”.

Khái niệm này tuy mới được đặt tên gần đây, nhưng theo Tychelle Graham-Moskowitz – chuyên gia tâm lý tại Self Space (Mỹ), nó vốn gắn liền với ý tưởng “tự chăm sóc triệt để” (radical self-care) đã có từ lâu.

Điểm cốt lõi ở đây là sự chủ động: bạn chọn chăm sóc bản thân trước khi bị kiệt sức, thay vì chỉ phản ứng lại khi đã rơi vào trạng thái quá tải.

Vì sao “Ngày Vô Hình” quan trọng?

Ngày vô hình giúp ta ưu tiên nhu cầu bản thân và tạm rút khỏi người khác

Trong xã hội hiện đại, ai cũng có thể tiếp cận bạn gần như 24/7 qua điện thoại và mạng xã hội. Điều này tạo ra áp lực vô hình rằng bạn luôn “nợ” người khác một điều gì đó. Invisible Day cho bạn quyền được “không có mặt”, tạm ngưng việc đáp ứng nhu cầu của người khác để dành trọn sự chú ý cho chính mình.

Trong một ngày vô hình, cho phép mình không phải ở đó cho người khác — và hãy thông báo điều đó với những người cần sắp xếp thay thế, ví dụ như bạn đời hay cha mẹ.

Khi nghĩ về một ngày vô hình, hãy nghĩ đơn giản nhất có thể, gợi ý của Bierly: việc “vô hình” có nghĩa cụ thể là gì — ai có thể liên lạc với bạn và bạn sẽ tương tác với thế giới ra sao?

“Bởi vì tôi nghĩ đó là điểm mà tất cả chúng ta đang cảm thấy rất nhiều áp lực. Một là mọi người đều có thể tiếp cận bạn; hai là chúng ta có một lượng áp lực khổng lồ về những gì mình ‘nợ’ người khác, và tôi tin rằng chúng ta nợ nhau điều gì đó. Tôi tin vào cộng đồng, nhưng đôi khi chúng ta chỉ cần một khoảng nghỉ,” Bierly nói.

Một ngày vô hình cho bạn thời gian để tự chăm sóc và không bị ràng buộc bởi nhu cầu của người khác, Graham-Moskowitz nhấn mạnh.

Con người không sinh ra để phải tiếp xúc liên tục với thảm kịch — điều mà mạng xã hội và vòng tin tức 24/7 đang buộc chúng ta phải làm, Bierly lưu ý. “Chúng ta không thể giúp người khác nếu chính chúng ta cũng đang bị tổn thương… vì thế ý tưởng về ngày vô hình mang lại cho ta một khoảng lặng nhỏ từ điều đó.”

Giúp hệ thần kinh được nghỉ ngơi

Một ngày vô hình cho hệ thần kinh của bạn nghỉ khỏi nhịp sống hối hả — điều quan trọng cho cả sức khỏe thể chất lẫn tinh thần.

“Việc nghỉ ngơi rất quan trọng. Nếu bạn không ngủ đủ, nếu hệ thần kinh của bạn không được điều hòa, nếu bạn luôn bận rộn, bạn sẽ không thể ổn,”

Emma Shandy Anway — chuyên gia trị liệu hôn nhân và gia đình có chứng chỉ tại California — nói.

Khi hệ thần kinh mất trạng thái điều hòa, bạn có thể cảm thấy trầm cảm, tức giận, căng thẳng hơn. “Trong giới tâm lý có khái niệm ‘cửa sổ chịu đựng’ (window of tolerance). Đó là ý tưởng rằng chúng ta có một khoảng cân bằng nội tại; bên ngoài khoảng đó là trạng thái quá kích thích, khi bạn trở nên rối loạn, căng thẳng, tức giận,” Shandy Anway giải thích. “Và thực tế là, không may, ở Mỹ nhiều người có cửa sổ chịu đựng rất nhỏ.”

Vì áp lực xã hội, cùng với mạng xã hội, email liên tục và tin tức nóng, nhiều người thấy cửa sổ đó ngày càng thu hẹp, khiến họ thường xuyên cảm thấy tức giận hoặc buồn bã. “Việc nghỉ ngơi giúp mở rộng lại cửa sổ chịu đựng đó, nên bạn sẽ ở trạng thái điều hòa nhiều hơn trong sinh hoạt hằng ngày,” Shandy Anway nói.

Không chỉ giúp bạn có một ngày dễ chịu trong khoảnh khắc, invisible days còn là phương thức chăm sóc chủ động, có lợi cho sức khỏe lâu dài, theo Shandy Anway.

Giảm tác động của “siêu kết nối”

Một trong những trụ cột lớn của một ngày vô hình là không dùng điện thoại và mạng xã hội. Mặc dù nghe có vẻ đáng sợ, nhưng đây thực sự là điều tốt cho sức khỏe tinh thần.

“Khi chúng ta luôn kết nối với thế giới, siêu kết nối có thể dẫn đến những cảm giác cô đơn và lo âu,” Bierly nói.

Dường như siêu kết nối là điều tốt, nhưng thực tế thường ngược lại; email liên tục, thông báo mạng xã hội và tin nhắn không phải là kết nối có chủ ý, Bierly nhận xét. Điều đó có thể khiến hệ thần kinh của bạn quá tải.

“Khi hệ thần kinh quá tải, chúng ta không thể hoạt động bình thường. Chúng ta không thể chăm sóc bản thân, không thể hiện diện cho người khác — con cái, công việc, bạn bè… thậm chí cả con chó của mình,” Bierly nói.

Khi bạn có một ngày vô hình, bạn cho hệ thần kinh một khoảng nghỉ khỏi tiếng ồn trực tuyến. Việc tránh xa các phiền nhiễu trên điện thoại cũng giúp bạn nhận ra nhu cầu thực sự của mình, theo Aerial Cetnar — chuyên gia trị liệu và chủ Boulder Therapy and Wellness ở Colorado.

“Chúng ta sống trong môi trường rất nhanh… thông tin đến với chúng ta liên tục và chúng ta tiêu thụ quá mức. Đôi khi cảm giác bị kết nối quá nhiều còn trở thành một nghĩa vụ… khi bạn bắt đầu cảm thấy có trách nhiệm phải trả lời email, tin nhắn, nó tạo ra lo âu,” Cetnar nói.

Hữu ích cho người dễ lo âu, kiệt sức

Theo chuyên gia Aerial Cetnar (Colorado), Invisible Day đặc biệt cần thiết cho những ai đang trải qua stress, kiệt sức hoặc cảm giác “bị quan sát, bị đòi hỏi” quá nhiều. Đây là cách để bạn thoát khỏi sự choáng ngợp, kết nối lại với chính mình và nhu cầu thật sự bên trong.

Làm thế nào để có một “Invisible Day”?

• Lên lịch trước: Đặt ngày cụ thể trong lịch, để bạn thật sự cam kết thực hiện.
• Thông báo cho người thân/công việc: Hãy cho những người thường xuyên cần bạn biết rằng bạn sẽ nghỉ ngơi, để họ có thể sắp xếp thay thế.
• Viết ra điều mình muốn: Trước ngày đó, hãy tự hỏi “Điều gì khiến mình thấy dễ chịu?” – có thể là đi dạo, ăn món yêu thích, đọc sách, vẽ tranh, hoặc đơn giản là ngủ nướng và xem phim cả ngày.
• Tránh xa các yếu tố gây stress: Tạm ngưng điện thoại, tắt thông báo, tránh đọc tin tức tiêu cực.
• Không cần nguyên cả ngày: Nếu bận rộn, bạn có thể chọn nửa ngày hoặc vài tiếng “vô hình” – miễn sao đủ để cơ thể và tinh thần được nghỉ ngơi.

Một bước đơn giản nhưng hiệu quả là ghi một ngày vô hình vào lịch của bạn, Chaiken gợi ý — cách này giúp bạn thật sự làm nó.

Bạn cũng nên thông báo trước với những người thường cần bạn trong ngày để họ sắp xếp — có thể là bạn đời, sếp hay cha mẹ, Chaiken nói.

Trước ngày đó, nên dành chút thời gian để viết nhật ký và tự hỏi: “Điều gì sẽ khiến mình cảm thấy tốt?”

“Đó là một câu hỏi đơn giản, nhưng nhiều khi mọi người quá mất kết nối với chính cảm xúc và mong muốn của mình tới mức họ không biết bắt đầu từ đâu,” Shandy Anway nói. Hãy liệt kê các hoạt động, món ăn hay giải trí khiến bạn thấy phong phú; bà gọi đó là “brain dump” — đổ hết ý tưởng ra giấy rồi xem cái nào kích thích bạn nhất.

Danh sách đó sẽ giúp bạn quyết định cách tận hưởng ngày vô hình — có thể là đi ăn bánh kếp, dạo công viên, ôm mèo, vẽ tranh hoặc nằm xem Netflix cả buổi. Không có câu trả lời sai.

Cetnar khuyên nên xác định trước những tác nhân gây stress trong đời bạn để cố tình tránh chúng trong ngày vô hình.

Nếu không thể dành nguyên một ngày (và không phải ai cũng có thể), bạn có thể lấy hai, ba giờ sau giờ làm để làm điều cần thiết cho đầu óc và cơ thể. “Bạn cũng có thể làm nửa ngày vô hình, hoặc vài tiếng vô hình. Làm cái gì phù hợp với bạn,” Chaiken nói. Bất kể lịch trình hay trách nhiệm, vẫn có cách chèn thời gian vô hình vào.

Về tần suất, bạn tự quyết: có thể chỉ một ngày mỗi năm, “nhưng rõ ràng chúng ta cần nhiều hơn thế,” theo Bierly. Miễn là bạn lắng nghe bản thân và nhu cầu của mình, không có cách sai để có một ngày vô hình hay vài giờ vô hình.

Kết lại, Invisible Day không phải là chạy trốn khỏi thực tại, mà là một khoảng nghỉ chiến lược để bạn tái kết nối với chính mình, nuôi dưỡng sức khỏe tinh thần và chuẩn bị tốt hơn để đối mặt với những áp lực đời sống. Dù bạn dành vài tiếng hay cả ngày, việc này vẫn là một hành động chủ động thể hiện sự chăm sóc bản thân — điều mà nhiều người trong chúng ta đang rất cần.