6 câu nói thụ động hung hăng nguy hiểm cho mối quan hệ của bạn

Hành vi thụ động – hung hăng là điều thường thấy trong các mối quan hệ hằng ngày với bạn bè, người yêu, gia đình hay đồng nghiệp. Vì nó diễn ra một cách tinh vi, đôi khi bạn có thể không nhận ra mình đang là nạn nhân hoặc thậm chí chính mình cũng đang hành xử theo cách này.

Thụ động – hung hăng là gì?

Theo nhà tâm lý học lâm sàng Ryan Howes tại Los Angeles, hành vi thụ động – hung hăng là khi bạn thể hiện những cảm xúc tiêu cực như tức giận hoặc thù địch một cách gián tiếp. Điều này thường diễn ra theo cách dễ bị chối bỏ hoặc không liên quan trực tiếp đến người gây ra sự khó chịu.

Ví dụ, nếu bạn cảm thấy bực bội với một người thân nhưng không nói ra, bạn có thể “vô tình” quên đón họ ở ga tàu. Howes giải thích: “Bạn có thể phủ nhận đây chỉ là một sự nhầm lẫn, nhưng sâu thẳm bên trong, bạn biết mình đang muốn trả đũa điều khiến mình tức giận.”

Chuyên gia về mối quan hệ Jess O’Reilly, nhà sáng lập Happier Couples Inc., cho biết hành vi thụ động – hung hăng là cách gián tiếp truyền đạt cảm xúc mà không thực sự nói ra điều bạn muốn. “Điều này có thể gây bối rối, khó chịu và làm tổn hại đến các mối quan hệ. Bạn cũng sẽ khó đạt được điều mình mong muốn nếu không nói rõ ngay từ đầu.”

Mặc dù ai cũng có lúc hành xử như vậy, nhưng kiểu giao tiếp này phổ biến hơn ở những người né tránh xung đột hoặc thiếu tự tin. Chuyên gia công tác xã hội Miya Yung cho biết: “Họ thường muốn tránh đối đầu trực tiếp, không muốn bộc lộ suy nghĩ thật hoặc sử dụng những lời nói có vẻ vô hại nhưng thực chất lại mang ý nghĩa tiêu cực.”

Hành vi này có thể xuất hiện dưới nhiều hình thức, từ im lặng, giận dỗi đến trì hoãn thực hiện một nhiệm vụ. Dưới đây là một số câu nói phổ biến mang tính thụ động – hung hăng và cách thay thế để giao tiếp hiệu quả hơn.

1. “Tốt cho bạn.”

Câu này đôi khi thể hiện sự chân thành, nhưng cũng có thể ẩn chứa sự ghen tị hoặc oán giận. Ví dụ: “Cả hai chúng ta đều làm việc chăm chỉ cho dự án này, nhưng bạn được tăng lương. Tốt cho bạn.”

Thay vì vậy, hãy thử một cách tiếp cận cởi mở hơn: “Mừng cho bạn! Tôi cũng muốn đạt được điều đó. Bạn có thể chia sẻ kinh nghiệm để tôi học hỏi không?”

2. “Tôi rất tiếc vì bạn cảm thấy như vậy.”

Câu nói này nghe có vẻ là một lời xin lỗi, nhưng thực chất nó đẩy trách nhiệm sang người khác. Nó ngầm ám chỉ rằng vấn đề nằm ở cảm xúc của họ, chứ không phải ở hành động của bạn.

Một cách diễn đạt chân thành hơn: “Tôi xin lỗi nếu lời nói của tôi khiến bạn tổn thương. Tôi thực sự không có ý như vậy.”

3. “Không sao đâu.”

Khi bạn nói “Không sao đâu” trong khi rõ ràng bạn đang không ổn, bạn mong người khác sẽ tự nhận ra vấn đề và quan tâm đến bạn. Nhưng cách này dễ dẫn đến hiểu lầm và thất vọng.

Thay vào đó, hãy nói thẳng điều bạn đang cảm thấy: “Thật ra tôi không thấy ổn lắm. Tôi có thể chia sẻ với bạn không?”

4. “Dù sao đi nữa.”

Câu này thường được sử dụng khi bạn đã cố gắng giải thích quan điểm của mình nhưng không được lắng nghe. Tuy nhiên, nói như vậy khiến cuộc trò chuyện bị cắt đứt và tạo khoảng cách giữa hai người.

Một cách tiếp cận tốt hơn: “Có vẻ như chúng ta chưa thực sự hiểu nhau. Chúng ta có thể trao đổi thêm để tìm ra điểm chung không?”

5. “Nếu anh nói vậy.”

Câu này thường mang hàm ý chế giễu, cho thấy bạn không thực sự tin vào lời người kia nhưng cũng không muốn tiếp tục tranh luận.

Hãy thử cách nói tích cực hơn: “Tôi hiểu quan điểm của bạn. Bạn có thể giải thích thêm để tôi hiểu rõ hơn không?”

6. “Bạn quá nhạy cảm thôi.”

Đây là một cách coi nhẹ cảm xúc của người khác, khiến họ cảm thấy bị xem thường và không được lắng nghe.

Thay vào đó, hãy thể hiện sự đồng cảm: “Tôi xin lỗi nếu lời nói của tôi khiến bạn cảm thấy không thoải mái. Tôi muốn hiểu hơn về cảm xúc của bạn.”

Làm sao để giao tiếp trực tiếp hơn?

Việc nói thẳng có thể khiến bạn cảm thấy lo lắng, nhưng nó giúp bạn xây dựng mối quan hệ chân thành và bền vững hơn. Lần tới, khi nhận ra mình đang có xu hướng sử dụng những câu nói mang tính thụ động – hung hăng, hãy thử dừng lại, hít thở và nói một cách rõ ràng hơn:

• “Tôi cảm thấy không được tôn trọng khi điều này xảy ra.”
• “Tôi muốn thảo luận vấn đề này để cả hai có thể hiểu nhau hơn.”
• “Tôi đang gặp khó khăn với chuyện này, bạn có thể giúp tôi không?”

Theo Howes, sự khác biệt giữa một người chỉ muốn duy trì bề ngoài hòa thuận và một người thật sự kết nối nằm ở cách họ giao tiếp. “Nếu bạn muốn có những mối quan hệ sâu sắc, hãy chấp nhận những cuộc đối thoại khó khăn. Bởi vì sự chân thành luôn đáng giá hơn những lời nói ngụy trang.”