Khám phá
Người trẻ đừng vội nghĩ đến công việc hoàn hảo
Trong hành trình lập thân, lập nghiệp, không ít bạn trẻ mang trong mình kỳ vọng về một công việc hoàn hảo: lương cao, môi trường lý tưởng, cơ hội thăng tiến thuận lợi. Thế nhưng, thực tế lại không phải lúc nào cũng như mong đợi. Vậy các bạn trẻ mới ra trường cần làm gì để không “vỡ mộng” khi bước chân vào thị trường lao động?
Làm sao để tìm được một công việc phù hợp thay vì đòi hỏi một công việc hoàn hảo?
Anh Phạm Minh Phương (TP. HCM) chia sẻ: “Tôi hy vọng sau khi ra trường sẽ tìm được một công việc ổn định, đúng với chuyên ngành mà mình đã học. Tôi cũng mong muốn được làm việc trong một môi trường chuyên nghiệp, có đồng nghiệp thân thiện, dễ mến và cấp trên gần gũi. Một môi trường như vậy sẽ giúp tôi cống hiến hết mình, đồng thời mở ra nhiều cơ hội cho những công việc tiếp theo, để tôi có thể phát triển bản thân và làm việc đúng với năng lực của mình”.
Đây có lẽ là mong muốn của nhiều bạn trẻ. Tuy nhiên, cuộc sống thì không phải khi nào cũng màu hồng. Ngày đầu tiên bước chân vào công ty mới, Minh – một cử nhân ngành Quản trị kinh doanh tại TP.HCM – tràn đầy kỳ vọng. Cậu hình dung nơi mình làm sẽ là văn phòng hiện đại, đồng nghiệp thân thiện, công việc đúng chuyên ngành và lộ trình thăng tiến rõ ràng. Thế nhưng, chỉ sau ba tháng, Minh vỡ mộng: khối lượng công việc nặng nề, sếp khắt khe, đồng nghiệp cạnh tranh gay gắt. “Mình thấy chán nản, từng nghĩ có lẽ mình đã chọn sai công việc”, Minh chia sẻ.
Câu chuyện của Minh không hiếm gặp. Không ít bạn trẻ sau khi ra trường đều mang trong mình kỳ vọng về một “công việc hoàn hảo”: lương cao, môi trường năng động, lãnh đạo thân thiện. Nhưng thực tế, hiếm khi có một môi trường hội đủ mọi điều kiện lý tưởng. Điều quan trọng là làm sao để không bị “sốc” khi đối diện với thực tế và biết biến trải nghiệm ban đầu thành hành trang cho con đường dài phía trước.
Chị Hoàng Ngọc Mai (TP.HCM) trong chương trình Câu Chuyện Cuộc Sống từng mơ về một nơi làm việc “như trong mơ”: đúng ngành học, sếp dễ tính, đồng nghiệp hòa đồng, lương ổn định. Thế nhưng, sau vài năm “nhảy việc”, chị nhận ra không công ty nào hoàn toàn lý tưởng. Có nơi mức lương khá nhưng áp lực lớn, có nơi công việc không đúng mô tả ban đầu, khiến chị nhiều lần hụt hẫng.
“Thực tế khiến mình rơi vào trạng thái hoang mang, không biết nên gắn bó hay tiếp tục tìm hướng đi mới. Nhưng rồi mình hiểu, thay vì chạy mãi để tìm một nơi hoàn hảo, mình cần tập trung xem bản thân có học được gì từ trải nghiệm hiện tại hay không”, Mai nói.
Những chia sẻ này phản ánh một thực tế chung: nhiều người trẻ đặt ra tiêu chuẩn rất cao cho công việc đầu đời, nhưng lại chưa có đủ trải nghiệm để thích nghi khi mọi thứ đi chệch khỏi kỳ vọng.
Công việc đầu tiên: cái nền hơn là cái đích
Theo ThS Võ Thị Mỹ Duyên – Giám đốc Đào tạo Học viện Kỹ năng VTALK, sai lầm thường gặp của người trẻ là quá vội vàng muốn “leo nhanh”. Trong khi đó, những năm đầu đi làm nên được xem là giai đoạn xây nền.
“Điều quan trọng nhất không phải là đạt mức lương cao ngay hay có vị trí danh giá sớm, mà là thái độ làm việc. Mỗi cơ hội, dù lớn hay nhỏ, đều là dịp để rèn luyện và hoàn thiện bản thân. Khi nền móng vững chắc, bạn sẽ dễ dàng tiến xa hơn”, bà Duyên nhấn mạnh.
Câu nói này cũng được thể hiện qua hành trình của Minh. Dù ban đầu thất vọng, cậu vẫn cố gắng kiên trì, chủ động học hỏi. Một năm sau, Minh nhận thấy kỹ năng của mình tiến bộ rõ rệt, từ cách giao tiếp, quản lý thời gian đến xử lý áp lực. “Mình chưa có công việc mơ ước, nhưng mình có được bản lĩnh để bước gần hơn tới điều mình muốn”, Minh nói.
Sai lầm phổ biến khi mới ra trường
Ông Nguyễn Quang Trường – Phó Giám đốc Trung tâm Hướng nghiệp TP.HCM – chỉ ra bốn sai lầm mà sinh viên thường mắc phải khi đi làm:
- Đặt nặng vấn đề lương bổng: Đây là nhu cầu chính đáng, nhưng thực tế, kiến thức trên ghế nhà trường còn thiếu tính thực tiễn. Nhiều bạn chưa tạo ra giá trị đủ lớn để xứng đáng với mức lương cao.
- Thiếu kỹ năng “thực chiến”: Từ xử lý tình huống, làm việc nhóm đến giao tiếp đều là điểm yếu của người mới.
- Ít trải nghiệm nghề nghiệp: Nhiều bạn thiếu cơ hội thực tập, làm thêm nên dễ “sốc” khi công việc không như tưởng tượng.
- Thiếu chiến lược dài hạn: Chỉ nhìn vào công việc hiện tại mà không xác định mình muốn đi đâu trong 3-5 năm tới, dễ dẫn đến “lạc lối”.
“Không có công việc hoàn hảo, chỉ có công việc phù hợp với mỗi người. Quan trọng là bạn dùng cơ hội hiện tại để học được gì và chuẩn bị cho chặng đường sau”, ông Trường chia sẻ.
Làm sao để không “vỡ mộng” công việc hoàn hảo?
Để người trẻ bước vào thị trường lao động một cách vững vàng hơn, các chuyên gia đưa ra một số gợi ý:
- Học cách nhìn công việc đa chiều: Một công việc có thể chưa mang lại mức lương cao, nhưng lại giúp bạn học kỹ năng mới hoặc mở rộng mối quan hệ.
- Đặt mục tiêu “3 nếu”: Nếu không kiếm được tiền thì bạn có kiến thức; nếu chưa có kiến thức thì tích lũy kinh nghiệm; nếu chưa có kinh nghiệm thì có thêm trải nghiệm.
- Xây dựng thương hiệu cá nhân: Không chỉ giỏi chuyên môn, bạn cần thể hiện sự chuyên nghiệp, thái độ tích cực và trách nhiệm. Đây là điểm cộng để tạo cơ hội mới.
- Không ngừng học hỏi: Thế giới việc làm thay đổi liên tục, nên việc liên tục cập nhật kỹ năng, kiến thức là cách để không bị tụt lại.
Trưởng thành qua trải nghiệm
Kỳ vọng vào một công việc tốt không sai, nhưng nếu chỉ chăm chăm tìm sự hoàn hảo, người trẻ dễ rơi vào vòng xoáy thất vọng. Điều tạo nên sự trưởng thành không phải là tìm đúng công việc ngay từ đầu, mà là dám trải nghiệm, sai, học và tiến bộ.
Giống như chị Mai sau nhiều lần “nhảy việc”, giờ chị nhìn nhận khác: “Công việc nào cũng có mặt chưa hoàn hảo, nhưng chính nhờ trải qua nhiều môi trường, mình biết đâu là giá trị quan trọng nhất với bản thân. Và mình trưởng thành hơn rất nhiều.”
Nuôi dưỡng kỳ vọng là động lực, nhưng sự chuẩn bị mới là yếu tố quyết định. Người trẻ nên xem những năm đầu đi làm là thời gian rèn giũa bản thân, xây nền tảng vững chắc thay vì chỉ chăm chăm tìm sự hoàn hảo.
Công việc phù hợp không đến từ việc mơ mộng, mà từ quá trình học hỏi, tích lũy và kiên trì.
Hay như lời nhắn nhủ của ông Nguyễn Quang Trường: “Đừng ngồi chờ một công việc hoàn hảo, hãy tạo ra công việc phù hợp với mình bằng cách liên tục nâng cấp bản thân.”
Câu Chuyện Cuộc Sống là chương trình có thời lượng 7-9 phút khai thác thông tin đa chiều, khách quan về các vấn đề đời sống xã hội đang được công chúng quan tâm. Chương trình còn chia sẻ những ý kiến phân tích, đánh giá từ các chuyên gia, những suy ngẫm, trăn trở về các sự kiện, vấn đề trong xã hội đã, đang và sẽ diễn ra. Câu Chuyện Cuộc Sống phát sóng vào lúc 19:50 Thứ Ba, Thứ Năm và Thứ Sáu hàng tuần trên kênh THVL1.
